Toxoplasmose is een voedselinfectie die veroorzaakt wordt door de microbe Toxoplasma gondii. Het is een ziekte die je kan oplopen door het eten van rauw of onvoldoende gaar vlees, door het eten van ongewassen rauwe groenten en fruit en door contact met aarde, besmet met kattenuitwerpselen.
Indien je zwanger wil worden of (net) zwanger bent én
- je bent niet vatbaar (immuun) voor toxoplasmose? Dan zijn er geen preventieve maatregelen tegen toxoplasmose nodig.
- je bent vatbaar (niet immuun) voor toxoplasmose? Dan hou je best rekening met enkele preventieve maatregelen tegen toxoplasmose in de verwerking van rauwe groenten, fruit, verse kruiden en rauw vlees. Deze maatregelen moet je tot het eind van de zwangerschap volgen.
- je bent vatbaar (niet immuun) voor toxoplasmose én je hebt een kat in huis? Hou dan best rekening met enkele extra preventieve maatregelen tegen toxoplasmose.
Indien je zwanger wil worden of je bent net zwanger en je weet niet zeker of je al dan niet vatbaar bent voor toxoplamose, dan kan je zorgverlener een bloedafname doen om dit na te gaan. In afwachting van deze uitslag, dien je preventieve maatregelen te nemen tegen toxoplasmose. Slechts 20% van de zwangere vrouwen is immuun voor toxoplasmose.
Toxoplasmose wordt soms ook ‘kattenziekte’ genoemd omdat katten de enige dieren zijn die de volwassen vorm van de microbe in zich dragen. De meeste mensen die toxoplasmose doormaken, voelen dit niet. Je kan je eventueel wel wat grieperig voelen, met lichte koorts, vermoeidheid, spierpijn en gezwollen klieren. Wie de infectie ooit heeft doorgemaakt, is levenslang beschermd.
Wanneer je toxoplasmose oploopt tijdens je zwangerschap, kan je baby besmet geraken. In het begin van de zwangerschap is de kans op overdracht kleiner, maar de kans op complicaties bij de baby (oogproblemen of hersenafwijkingen) is groter. Naarmate de zwangerschap vordert, vergroot de kans op overdracht, maar verkleint de kans op complicaties. Een infectie tijdens de zwangerschap hoeft echter niet automatisch te betekenen dat de baby aangetast is. De arts zal de ernst van de infectie evalueren aan de hand van een labo onderzoek.
Voorzorgen tegen toxoplasmose
- Eet enkel goed doorbakken vlees. Dit is vlees dat vanbinnen niet meer roze of rood ziet en waar geen rozig vocht meer uit komt.
- Eet geen rauw vlees, zoals americain, rauw gehakt of carpaccio.
- Was of schil rauwe groenten en fruit extra goed alvorens ze rauw te eten. Eet bij voorkeur gekookte groenten.
- Was je handen en reinig het keukenblad en keukenmateriaal grondig na contact met rauw vlees of ongewassen groenten en fruit en raak je mond en ogen hierbij niet aan.
- Gebruik wegwerphandschoenen bij het werken in de tuin. Dit geldt ook voor een terrastuin. Nadien dien je je handen nog eens grondig te wassen.
- Vermijd contact met een niet-afgedekte zandbak.
- Indien je een kat hebt, neem je best extra preventieve maatregelen tegen toxoplasmose.
Voorzorgen tegen toxoplasmose indien je katten hebt
Indien je zwanger wil worden of (net) zwanger bent, je bent niet immuun voor toxoplasmose én je hebt een kat in huis, dan hou je best rekening met enkele extra preventieve maatregelen tegen toxoplasmose:
Je hoeft je kat niet weg te doen, katten zijn zeer propere dieren die meermaals per dag hun vacht wassen waardoor de microben in hun vacht zeer snel verdwijnen. Bovendien lopen de meeste katten toxoplasmose op in het begin van hun leven. De kans dat oudere katten de ziekte nog hebben is zeer klein.
Als je rekening houdt met een aantal extra preventieve maatregelen, is de kans klein dat je besmet geraakt door jouw huisdier:
- Laat het leegmaken van de kattenbak best aan iemand anders over. Als dit niet mogelijk is, wordt er aangeraden om wegwerphandschoenen te dragen. Het is ook belangrijk om nadien steeds goed je handen te wassen.
- Laat de kattenbak best dagelijks en liefst door iemand anders schoonmaken (kokend water gedurende vijf minuten in de kattenbak laten staan). De microbe heeft namelijk een dag nodig om besmettelijk te worden nadat je kat ze heeft uitgescheiden.
- Hou je kat bij voorkeur binnenshuis. Buitenshuis jagen katten gemakkelijk op kleine knaagdieren die besmet kunnen zijn met toxoplasmose.
- Geef je kat beter geen rauw of onvoldoende gaar vlees.
- Je mag je kat natuurlijk nog knuffelen, maar was nadien je handen goed. Door een schram van je kat kan je niet besmet geraken met toxoplasmose