Zorgverleners dienen steeds alert te zijn voor symptomen en signalen van geweld (NICE) in het verleden en/of recent. Bij vermoeden en/of bevestiging, verwijs door naar een Centrum voor Algemeen Welzijn (www.caw.be).
Born in Belgium Professionals is een digitale tool dat informatie over de psychosociale situatie van zwangere vrouwen centraliseert, zodat de hulp- en zorgverleners vervolgens proactief en efficiënt een gepersonaliseerde zorg aan te kunnen bieden.
Sociaal kwetsbare vrouwen
Kwetsbare vrouwen in achterstandswijken hebben een verhoogde kans op ongunstige zwangerschapsuitkomsten door een combinatie van een ongezondere leefstijl en inadequaat gebruik van de zorg. Huiselijk en seksueel geweld, stress, roken en extreem alcoholgebruik komen veel voor in deze groep. Preconceptioneel zijn deze vrouwen minder gemakkelijk te bereiken en hun zwangerschappen zijn vaker ongepland (NHG).
Sociaal kwetsbare vrouwen kunnen doorverwezen worden naar diensten uit de welzijnszorg zoals:
- De prenatale dienstverlening van Kind en Gezin. Voor meer informatie zie http://www.kindengezin.be/gezinsondersteuning/voor-de-geboorte/
- CAW (www.caw.be)
- OCMW (bij financiële problemen)
- Er kan een netwerk van hulpverleners gezocht worden voor een sociaal kwetsbare vrouw via Born in Belgium Professionals
Voor meer informatie over armoede zie ook www.netwerktegenarmoede.be.
Elke dag zetten verschillende overheden, vrije beroepen, middenveldorganisaties, vrijwilligers en burgers zich in voor (aanstaande) gezinnen met kinderen en jongeren . De Huizen van het Kind, een initiatief van Kind en Gezin, wil de krachten bundelen voor de uitbouw van een versterkte preventieve gezinsondersteuning (www.huizenvanhetkind.be).
Geweld
Huiselijk geweld1 kan gebeuren voor, gedurende en na een zwangerschap. Vrouwen van elke mogelijke afkomst, opleidingsniveau en socioeconomische achtergrond kunnen slachtoffer zijn of worden van huiselijk geweld (ICSI). Er is een sterk significant verband tussen geweld voor en tijdens de zwangerschap. Zwangerschap zou zelfs een risicofactor voor geweld zijn (ICSI). Zwangeren die slachtoffer zijn van huiselijk geweld ervaren meer stress, gebruiken vaker alcohol, roken meer, laten zich prenataal minder opvolgen, hebben meer kans op miskramen (ICSI), vroeggeboorte of lager geboortegewicht en meer infectieuze complicaties. Huiselijk geweld komt vaker voor in de lagere sociale klasse (NHG). Zwangere vrouwen die geweld rapporteren en een gepaste interventie aangeboden krijgen, verhogen hun veiligheid gedurende en na de zwangerschap (ICSI).
Indien systematisch en herhaaldelijk zou gescreend worden, zou er meer huiselijk geweld gerapporteerd worden (ICSI). Vrouwen vinden vragen naar huiselijk geweld door de zorgverlener belangrijk (NHG). Ook geweld buitenshuis dient gescreend te worden. Indien relevant, screen voor soa’s.
Voor meer informatie over geweld zie www.vzwzijn.be
1 Huiselijk geweld is geweld dat zich afspeelt binnen de huiselijke sfeer in en niet zichtbaar is voor de omgeving. Dit geweld komt veel voor en kent allerlei gradaties en vormen zoals seksueel geweld, vernedering, treiteren, geestelijk of lichamelijk mishandelen, overmatige controle van bijvoorbeeld geld, telefoneren, ... .