Informeer vrouwen met een zwangerschapswens en diabetes over de wenselijkheid van preconceptioneel een goede glycemische diabetescontrole te hebben. Orale antidiabetica worden bij voorkeur preconceptioneel vervangen door insuline (Domus Medica, NHG). Door het verhoogd risico op een neuraalbuisdefect, dienen diabetespatiënten een verhoogde dosis foliumzuur (4 mg) in te nemen.
Verwijs door naar een endocrinoloog en gynaecoloog.
Binnen het concept van preconceptiezorg is het onderdeel ‘preconceptiezorg bij diabetici’ goed onderbouwd met clinical trials en kosten-batenanalyses (Domus Medica).
Risicogroepen
Bij vrouwen met een duidelijk verhoogd risico voor diabetes type 2, wordt preconceptioneel opportunistische screening aangeraden via meting van glykemie op een nuchter veneus bloedstaal (Domus Medica). Aangezien diabetes negatieve gevolgen kan hebben voor een zwangerschap en behandeling mogelijk is, is case-finding gerechtvaardigd (NHG).
Het betreft hier de volgende risicogroepen (als aan één van de volgende voorwaarden is voldaan):
- Voorgeschiedenis van zwangerschapsdiabetes (Domus Medica, AJOG)
- Voorgeschiedenis van hyperglykemie vastgesteld naar aanleiding van een interventie of ziekenhuisopname (Domus Medica)
- Mensen van Hindoestaanse afkomst (NHG)
Of als aan twee van volgende voorwaarden is voldaan:
- Voorgeschiedenis van een bevalling van een baby van meer dan 4,5 kg
- Diabetes bij eerstegraadsverwanten
- BMI ≥25 kg/m2 (overgewicht en obesitas) (Domus Medica, AJOG)
- Buikomtrek van >88 cm,
- Behandeling voor hoge bloeddruk of chronische corticoïdenbehandeling (Domus Medica)
Perinatale complicaties
Een suboptimale diabetesregeling in het begin van de zwangerschap geeft één tot zesmaal verhoogde kans op problemen zoals spontane abortus, prematuriteit (NHG), pre-eclampsie (NHG), foetale sterfte (NHG), majeure congenitale malformaties, gestoorde neuromotorische ontwikkeling, macrosomie, respiratory distress syndrome, polycythemie en hyperbilirubinemie (Domus Medica). Diabetische retinopathie kan tijdens de zwangerschap sneller verslechteren (NHG).
Behandeling
Een goede diabetescontrole is essentieel voor een goede zwangerschapsuitkomst en om complicaties te vermijden. Die controle moet preconceptioneel al gestart worden (Domus Medica). Door preconceptioneel goede glykemische instelling te bewerkstelligen kan het risico op de genoemde negatieve zwangerschapsuitkomsten gereduceerd worden, maar niet geheel geëlimineerd (NHG). Ook optimale gewichtscontrole is belangrijk (AJOG). Tot zolang diabetes niet goed gecontroleerd is, wordt er aangeraden anticonceptieve maatregelen te nemen tot er een goede glycemiecontrole is (AJOG).
Bij diabetespatiënten met zwangerschapswens en behandeld met orale antidiabetica, verwijst de huisarts preconceptioneel naar de gynaecoloog en de diabetoloog met de vraag om (tijdelijk) over te schakelen op insuline. Over het gebruik van orale antidiabetica tijdens de zwangerschap zijn nog weinig studies. Om die reden blijven ze momenteel gecontra-indiceerd. De voorkeur wordt gegeven aan behandeling met insulines die bewezen veilig zijn op de zwangerschapsuitkomst. In overleg met de endocrinoloog wordt contraceptie aangehouden tot de diabeteszorg is geoptimaliseed (Domus Medica).
Gebruik van ACE-remmers moet, omdat ze teratogeen zijn, preconceptioneel gestaakt worden en statines op het moment dat de zwangerschap bevestigd is (Domus Medica, NICE).
Door het verhoogd risico op een neuraalbuisdefect, dienen diabetespatiënten de verhoogde dosis foliumzuur (4 mg) in te nemen (Domus Medica).
